1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция разработана в соответствии с требованиями по вопросам обеспечения комплексной безопасности учреждений образования, определяет организацию и порядок осуществления пропускного режима в учреждении в целях обеспечения общественной безопасности, предупреждения возможных террористических, экстремистских акций и других противоправных проявлений в отношении обучающихся, работающих учреждения образования.
2. Пропускной режим устанавливается в целях защиты объектов образования от противоправных посягательств и обеспечения безопасных условий пребывания обучающихся и работающих учреждения образования.
3. Пропускной режим обеспечивается совокупностью мероприятий и правил, исключающих возможность бесконтрольного входа (выхода) обучающихся, работающих, посетителей, въезда (выезда) транспортных средств, вноса (выноса), ввоза (вывоза) имущества, материальных ценностей на территорию учреждения образования (с территории учреждения образования).
4. Внутриобъектовый режим устанавливается в целях обеспечения мероприятий и правил, выполняемых лицами, находящимися на территории и в здании учреждения образования, в соответствии с требованиями внутреннего трудового распорядка и пожарной безопасности.
5. Требования настоящей инструкции распространяются в полном объеме на всех работающих, обучающихся, родителей (законных представителей) и лиц, сопровождающих обучающихся.
6. В целях обеспечения пожарной безопасности обучающиеся, работающие, родители, посетители обязаны неукоснительно соблюдать требования общеобъектовой инструкции о мерах пожарной безопасности в учреждении образования.

2. Организация пропускного режима

1. Пропускной режим в учреждении образования осуществляется на основании приказа руководителя в соответствии с необходимыми требованиями безопасности.
2. Непосредственное осуществление пропускного режима в учреждении образования возлагается на дежурного администратора, вахтера, сторожа, гардеробщика согласно утвержденным графикам.
3. Двери запасных выходов оборудуются легко открывающимися изнутри прочными запорами (защелками) и замками. Во время образовательного процесса двери запасных выходов должны быть закрыты изнутри на легко открывающиеся запоры (защелки). В ночное время, в выходные и праздничные дни двери запасных выходов должны быть закрыты на ключ.
4. Ключи от запасных выходов хранятся: один комплект – на посту охраны, второй комплект у заместителя директора по хозяйственной работе.
5. Запасные выходы (ворота) открываются только с разрешения дежурного администратора. На период открытия запасного выхода (ворот) контроль за ним осуществляет лицо, его открывающее.
6. Входные двери учреждений образования в ночное время, в выходные и праздничные дни должны быть закрыты постоянно.
7. Пункт пропуска оснащается комплектом документов по организации охраны учреждения образования, при необходимости списками обучающихся по группам, классам, работающих, документами по организации пропускного режима, инструкциями и памятками по действиям при обнаружении возможных угроз безопасности, возникновении чрезвычайных ситуаций, о порядке сообщения о случившемся, применения кнопки тревожной сигнализации, эксплуатации автоматической пожарной сигнализации, системы видеонаблюдения, телефоны аварийно-спасательных служб, подразделений МЧС.
8. Пункт пропуска оборудуется устойчивой телефонной связью, FM- радиоприемниками, системами видеонаблюдения, кнопкой тревожной сигнализации, функционирующими в дневное и ночное время, системами пожарной автоматики, системами автоматического контроля допуска (электронными системами пропуска).
9. Проход работающих, обучающихся, родителей (законных представителей), иных посетителей в здание учреждения образования осуществляется через пункт пропуска.
10. Допуск работающих, обучающихся осуществляется при предъявлении электронного пропуска (индивидуальной карты).
11. Доступ в здание учреждения образования обучающихся, родителей (законных представителей), иных посетителей начинается за 30 минут до начала работы учреждения образования и заканчивается спустя 30 минут после окончания работы учреждения образования, согласно установленным правилам внутреннего трудового распорядка (правилам внутреннего распорядка для обучающихся) учреждения образования.
12. Запрещается осуществлять пропуск лиц с внешними признаками алкогольного опьянения или состояния, вызванного потреблением наркотических средств, психотропных, токсических или других одурманивающих веществ.
13. На территории учреждения образования запрещается:
• нахождение лиц в нетрезвом состоянии;
• распитие спиртных напитков;
• курение;
• торговля;
• выгул животных.
14. В здании и на территории учреждения образования запрещается хранить и использовать:
• огнестрельное оружие любого вида, газовое оружие, боеприпасы любого вида, взрывчатые вещества (либо имитаторы или муляжи);
• алкогольные, слабоалкогольные напитки, пиво, табачные изделия, электронные системы курения, жидкости для электронных систем курения, систем для потребления табака, наркотики, другие одурманивающие средства, химические вещества и яды;
• спички, зажигалки, легковоспламеняющиеся вещества;
• аэрозольные баллончики с веществами раздражающего действия;
• холодное оружие, колющие, рубящие, режущие предметы (либо их имитаторы или муляжи);
• принадлежности для азартных игр.

3. Порядок пропуска обучающихся и родителей в учреждение образования

1. Пропуск обучающихся осуществляется через центральный вход, в особых случаях через запасные выходы.
2. В случае опоздания, обучающиеся пропускаются в учреждение образования с разрешения дежурного администратора.
3. После окончания времени, отведенного для входа обучающихся на занятия или их выхода с занятий, сторож обязан произвести обход территории учреждения образования, а дежурный администратор − осмотр внутренних помещений на предмет выявления посторонних, взрывоопасных и подозрительных предметов.
4. Нахождение обучающихся в здании учреждения общего среднего образования после окончания занятий осуществляется под контролем воспитателя группы продленного дня, педагога дополнительного образования, учителя или классного руководителя.
5. Уходить из учреждения образования до окончания занятий обучающимся разрешается только на основании личного разрешения учителя или дежурного администратора.
6. Выход обучающихся учреждения образования на улицу во время проведения урока физкультуры, труда, экскурсии осуществляется только в сопровождении педагога через центральный вход учреждения образования.
7. Обучающиеся, посещающие кружки, секции, факультативы, допускаются в учреждение образования согласно расписанию занятий и при сопровождении учителя дополнительного образования.
8. Родители (законные представители) обучающихся могут быть допущены в учреждение образования с регистрацией в журнале регистрации посетителей (журнал должен быть прошит, страницы в нем пронумерованы, на первой странице делается запись о дате, когда он начат, замена, изъятие страниц не допускается):
9. Руководитель учреждения образования (заместитель руководителя) должен предупредить работников охраны о времени и месте запланированных встреч с родителями (законными представителями), проведения родительских собраний, праздников и т.п.
10. Родителям (законным представителям) запрещается проходить в учреждение образования с крупногабаритными сумками (пакетами, коробками и т.п.). Сумки (пакеты, коробки и т.п.) необходимо оставить на пункте пропуска и разрешить их осмотреть вахтеру (сторожу).
11. Родители (законные представители), пришедшие встречать детей по окончании уроков, должны ожидать их на улице или у пункта пропуска в учреждения образования.

4. Порядок пропуска работающих в учреждение образования

1. Работающие проходят в здание учреждения через центральный вход без предъявления документов, удостоверяющих личность, в соответствии с графиком работы, утвержденным руководителем учреждения образования, с обязательной регистрацией в журнале учета рабочего времени.
2. Работающие должны прибывать в учреждение образования не менее чем за 15 минут до начала своего рабочего времени.
3. Допуск работающих в здание учреждения образования в нерабочее время осуществляется с разрешения руководителя учреждения образования на основании докладной записки заместителя руководителя. Список лиц из числа работников учреждения образования, которым разрешен доступ в здание учреждения образования в нерабочее время, доводится до сведения вахтера (сторожа).
4. Круглосуточный доступ в здание учреждения образования разрешается:
• руководителю учреждения образования;
• заместителю руководителя по хозяйственной работе.
5. Рабочим (уборщикам служебных помещений) разрешено находится в здании учреждения согласно штатному расписанию.

5. Порядок пропуска посетителей в учреждение образования

1. Круглосуточный доступ в здание учреждения образования разрешается персоналу обслуживающих организаций при возникновении аварийных ситуаций, а также лицам, осуществляющим охрану объекта.
2. Доступ в здание учреждения образования должностных лиц органов государственного надзора, правоохранительных органов, органов власти, вышестоящих и обслуживающих организаций, иных посетителей осуществляется при предъявлении документа, удостоверяющего личность, с регистрацией данных посетителей работником охраны в журнале регистрации посетителей с указанием цели их посещения.
3. Пропуск посетителей (лиц, не связанных с образовательным процессом, а также посещающих учреждение по служебной необходимости: фотографов, организаторов развлекательных мероприятий, театральных кассиров и т.п.) в здание учреждения образования во время образовательного процесса допускается только с разрешения руководителя учреждения образования (лица, его заменяющего), а в их отсутствии – дежурного администратора, с записью в журнале регистрации посетителей.
4. Вахтер обязан информировать руководителя учреждения образования о посетителе, осуществить вызов по телефону должностного лица.
5. Передвижение посетителей в здании учреждения образования осуществляется в сопровождении работника или дежурного администратора учреждения образования.
6. При проведении семинаров, совещаний, методических объединений, конференций, смотров, конкурсов и т.п. допуск посетителей (слушателей, участников) осуществляется по списку, составленному и подписанному ответственным лицом за данное мероприятие и согласованное с руководителем учреждения образования (лицом, его заменяющим). Каждый посетитель должен поставить свою подпись в списке. Ответственное лицо за проведение мероприятия делает запись в журнале регистрации посетителей с указанием количества посетителей.
7. Группы лиц, посещающие учреждение образования с целью экскурсии, участия в массовых мероприятиях и т.п., допускаются в здание учреждения образования по заблаговременному согласованию с руководителем или лицом, его заменяющим, при предъявлении списка посетителей, заверенного печатью и подписью руководителя учреждения образования, направившего группу.
8. Все работы по проведению ремонта или реконструкции помещений (сетей, узлов и т.п.) в учреждении образования в обязательном порядке согласовываются с руководителем (лицом, его заменяющим).
9. При выполнении в учреждении образования строительных и ремонтных работ, допуск рабочих осуществляется по списку подрядной организации, согласованному с руководителем. Производство работ осуществляется под контролем заместителя директора по хозяйственной работе (завхоза) учреждения образования или другого лица, назначенного приказом руководителя.
10. В случае возникновения конфликтных ситуаций, связанных с допуском посетителей в здание учреждения образования, вахтер действует по указанию руководителя учреждения образования или лица, его заменяющего.

6. Осмотр вещей посетителей

1. Крупногабаритные предметы, ящики, коробки проносятся в здание учреждения образования после проведенного, с согласия их владельца, осмотра, исключающего пронос запрещенных предметов в здание учреждения образования (взрывчатые вещества, холодное и огнестрельное оружие, наркотики и т.п.) и выяснения назначения проносимых предметов.
2. При наличии у посетителей крупногабаритной ручной клади вахтер учреждения образования предлагает осмотреть ее и оставить на вахте. В случае отказа работник охраны, оценив обстановку, информирует руководителя (заместителя) и действует по его указаниям, при необходимости вызывает подразделение органов внутренних дел по телефону 102 или, применив кнопку тревожной сигнализации.
3. Вынос материальных ценностей разрешается на основании документов, заверенных руководителем учреждения образования.

7. Порядок пропуска на территорию транспортных средств

1. Порядок въезда-выезда автотранспорта на территорию учреждения образования устанавливается приказом руководителя учреждения образования.
2. Въезд на территорию учреждения и парковка на территории частных автомашин запрещен.
3. Проезд служебного автотранспорта (спецавтотранспорта) (для доставки продуктов питания, вывоза твердых бытовых отходов, сыпучих материалов, макулатуры, металлолома, при производстве строительных, ремонтных работ и др.), осуществляется согласно графику или по заявке учреждения образования.
4. Служебный автотранспорт по доставке оборудования и материалов, в том числе прибывшего по заявке администрации учреждения образования, пропускается на территорию учреждения образования после предъявления водителем сопроводительных документов (товарно-транспортной накладной, путевого листа, письма, заявки, наряда и пр.) и документов, удостоверяющих личность. Список автотранспорта, которому разрешен въезд на территорию, определяется приказом руководителя, и его копия находится у работника охраны. Въезд автотранспорта, не предусмотренного списком, разрешается только с разрешения руководителя (а в его отсутствие – заместителя).
5. В случае, если с водителем в автотранспорте есть пассажир, к нему предъявляются требования по пропуску в учреждение образования посторонних лиц (посетителей).
6. Ворота для въезда-выезда автотранспорта на территорию учреждения образования открывает вахтер только по согласованию с руководителем учреждения образования.
7. Движение автотранспорта по территории разрешено со скоростью не более 5 км/час.
8. Парковка автомашин, доставивших материальные ценности, продукты осуществляется у запасного выхода с соблюдением всех мер безопасности и правил дорожного движения под контролем заместителя директора по хозяйственной части (или назначенного работника).
9. В выходные, праздничные дни и в ночное время допуск автотранспорта на территорию объекта образования осуществляется с письменного разрешения руководителя учреждения образования (лица, его заменяющего) с обязательным указанием фамилий ответственных лиц, времени нахождения автотранспорта на территории учреждения образования, цели нахождения.
10. Обо всех случаях длительного нахождения на территории или в непосредственной близости от учреждения образования транспортных средств, вызывающих подозрение, вахтер (сторож) информирует руководителя (лицо его заменяющее) и при необходимости, по согласованию с руководителем учреждения образования (лицом, его заменяющим), информирует территориальный орган внутренних дел по телефону 102.
11. При стихийных бедствиях, пожарах, несчастных случаях и других чрезвычайных ситуациях, а также при внезапном возникновении состояний, требующих экстренного или неотложного вмешательства, специальный транспорт (пожарные машины, автотранспорт аварийных бригад, машины скорой помощи, органов внутренних дел и т.п.) пропускается на территорию учреждения образования беспрепятственно.

8. Порядок пропуска и действия при возникновении чрезвычайных и нештатных ситуаций

1. В случае выявления лица (лиц), представляющего потенциальную угрозу безопасности для окружающих (проносящего предметы и вещества, запрещенные к свободному обращению, легковоспламеняющиеся, взрывопожароопасные вещества, спиртосодержащие жидкости, вещества и жидкости токсического действия), нарушения общественного порядка, явного проявления агрессивности и действий криминального характера на территории учреждения образования посторонними, вахтер (сторож либо лицо, обнаружившее угрозу) обязан незамедлительно привести в действие кнопку тревожной сигнализации, не допуская прямого контакта с нарушителями общественного порядка, информировать руководителя учреждения образования и территориальный отдел внутренних дел по телефону 102.
2. Действия лица, отвечающего за пропуск автотранспорта, в случае возникновения нештатной ситуации аналогичны действиям лица, осуществляющего пропускной режим в здание учреждения образования.
3. Пропуск в здание учреждения образования при чрезвычайных ситуациях ограничивается для всех лиц, кроме задействованных в ликвидации чрезвычайной ситуации.
4. После ликвидации чрезвычайной ситуации организация пропускного режима возобновляется.

9. Ответственность за организацию и соблюдение пропускного и внутриобъектового режима в учреждении образования

1. Ответственность за организацию пропускного режима и внутриобъектового режима на объекте образования возлагается на руководителя учреждения образования или его заместителя.
2. Ответственность за соблюдение пропускного режима на территории учреждения образования, а также порядок ввоза (вывоза), вноса (выноса) материальных ценностей возлагается на вахтера (сторожа).

Мінскім гарадскім цэнтрам сацыяльнага абслугоўвання сям'і і дзяцей распрацаваны «Пакет бяспекі» ў мэтах міжведамаснага ўзаемадзеяння па аказанні дапамогі ў рабоце з асобамі, якія пацярпелі ад гвалту ў сям'і, аказання ім сацыяльнай і псіхалагічнай дапамогі.

Азнаёміцца з «Пакетам бяспекі» можна тут.

Ты можаш змяніць сітуацыю!

Бясплатная гарачая лінія для пацярпелых ад хатняга гвалту 8(017)367 32 32.

АНАНІМНА. ШТОДНЯ. КРУГЛАСУТАЧНА.

Вывучы, запомні, перайшлі сябрам

Вясна ўсё больш уступае ў свае правы, вызваляючы зямлю ад снегу і лёду, і хутка пачнецца вырошчванне глебы сельскімі працаўнікамі і дачнікамі. З вясны да восені актыўна вядуць земляныя работы таксама меліяратары, будаўнікі, сувязісты і многія іншыя. Аднак, праводзячы такія працы, нельга забываць пра пагрозу выбуху, якую на многія дзесяцігоддзі занесла ў нашы краю вайна, пакінуўшы ў зямлі вялікую колькасць боепрыпасаў.

На ваенных палігонах міны і снарады нярэдка застаюцца і ў цяперашні час пасля правядзення баявых вучэнняў.

У выніку тэрарыстычных замахаў або дзеянняў псіхічна хворых людзей з'яўленне выбухованебяспечных прадметаў магчыма ў любым месцы, асабліва ў месцах масавага знаходжання грамадзян.

У Пухавіцкім раёне выпадкі выяўлення выбухованебяспечных прадметаў адбываюцца нярэдка. Так, некалькі гадоў таму пры правядзенні Пухавіцкім ПМС работ на тэрыторыі ААТ "Дзяржплемзавод»" індустрыя " экскаватарам была выкапана авіябомба часоў Вялікай Айчыннай вайны. Пашанцавала, што яна ў той момант не выбухнула.

На чыгуначнай станцыі «Рудзенск» падчас праводзімай на яе тэрыторыі рэканструкцыі быў знойдзены які ляжыць у зямлі з часоў вайны снарад. Прыйшлося нават спыніць рух цягнікоў, пакуль не прыбыла спецыяльная група размініравання і не абясшкодзіла небяспечную знаходку. Прыязджала група размініравання па выкліку і ў Мар'іну Горку, калі пры раскопках на вуліцы Новая Зара быў знойдзены прадмет, падобны на снарад мінамёта.

У жніўні мінулага года на тэрыторыі палігона "Асіповіцкі", дзе любяць збіраць грыбы многія пухаўцы, загінуў малады мужчына 1985 года нараджэння, які збіраў металалом і дакрануўся да неразарванага снарада.

У жніўні ад выбуху пацярпеў мужчына 1988 года нараджэння, які збіраў грыбы ў лесе паміж вёскамі Зацітава Слабада і раўчак, дзе таксама бывае шмат грыбнікоў. Недалёка ад лясной дарогі ён заўважыў працягнутыя паміж дрэвамі провада. Прыгледзеўшыся, убачыў прыкрыты лістотай дзіўны прадмет, да якога і былі далучаны провада. Не задумваючыся аб магчымай небяспецы, цікаўны мужчына забраў яго, прынёс да сваёй машыне і стаў разбіраць. У гэты момант незнаёмы прадмет выбухнуў. Добра яшчэ, што выбух быў не моцны: мужчыну аглушыла, ён атрымаў невялікія апёкі твару і пашкоджанні скуры рук.

Што гэта быў за выбухованебяспечны прадмет і як ён апынуўся на месцы, дзе магчыма з'яўленне людзей, - высвятляе следства.

Людзі павінны памятаць, што пры выяўленні выбуховых прылад, прадметаў, падобных на іх, ці проста падазроных прадметаў, ні ў якім разе нельга падыходзіць да іх, выкрываць і нават чапаць, паліць паблізу.

Выбуховыя прылады не абавязкова павінны быць вонкава падобныя на гранату, міну, снарад, бомбу. Небяспечнымі варта лічыць прадметы, з якіх тырчаць праводкі, вяровачкі, ізастужка, скотч, раздаецца ціканне гадзіннага механізму, механічнае гудзенне або іншыя гукі, чутны пах міндаля або хімічных рэчываў.

Выгляд выбухованебяспечных прадметаў можа быць любы: сумка, скрутак, пакет і да таго падобнае. У якасці камуфляжу для выбуховых прылад могуць выкарыстоўвацца звычайныя бытавыя прадметы: розныя скрынкі і нават цацкі. Асаблівае падазрэнне павінны выклікаць падобныя прадметы, якія знаходзяцца безгаспадарна ў месцах магчымай прысутнасці вялікай колькасці людзей, паблізу выбуха - і пажаранебяспечных месцаў.

Пры выяўленні падазронага прадмета неабходна неадкладна паведаміць у праваахоўныя органы і МНС па тэлефонах 102 і 101. Пры гэтым карыстацца мабільным тэлефонам варта ў аддаленні ад прадмета, які можа быць выбуханебяспечным.

Важна вызваліць ад людзей небяспечную зону ў радыусе не менш за 100 метраў ад падазронага прадмета, па магчымасці забяспечыць яго ахову, пры гэтым неабходна знаходзіцца за прадметамі, якія забяспечваюць абарону (кут будынка, калона, тоўстае дрэва, аўтамашына) і весці назіранне. Трэба дачакацца прыбыцця прадстаўнікоў праваахоўных органаў, паказаць месца размяшчэння падазронага прадмета, час і абставіны яго выяўлення.

Не варта паведамляць пра пагрозу выбуху нікому, акрамя тых, каму неабходна ведаць аб тым, што здарылася, каб не ствараць паніку.

З кожным днём электраэнергія для чалавецтва гуляе ўсё большую ролю. З'яўляецца мноства сучаснай, неабходнай для цяперашняга рытму жыцця, тэхнікі, якая працуе ад электрычнасці. Гэта не нясе шкоды навакольнага прыродзе, гэта танней. Ды і запасы вычарпала прыродных рэсурсаў, газу і нафты, з кожным годам змяншаюцца. Некаторыя навукоўцы прагназуюць павелічэнне попыту на электраэнергію амаль удвая ўжо праз 15 гадоў. Наўрад ці хто-то будзе спрачацца з сцвярджэннем, што праз некалькі дзесяцігоддзяў асноўнай крыніцай энергіі ў свеце стане-электрычная. Для нашай краіны, якая не мае вялікіх нафтавых пакладаў, такое становішча спраў вельмі зручна.

У кіраўніцтве Беларусі гэта выдатна разумеюць і працуюць на перспектыву. Грамадскі транспарт паступова абсталёўваецца электробусамі, плануецца выпуск беларускага электрамабіля... Тут дарэчы ўспомніць, што ў нашай краіне для ўладальнікаў электракараў транспартны падатак адменены. Пры такіх раскладах будаўніцтва БелАЭС здаецца нядрэнным запамогай для развіцця многіх сфер і павышэння ўзроўню жыцця ў Беларусі. Чаму? І якая яшчэ ад яе будзе выгадная?

Акрамя таго, што забяспечым значнай часткай электраэнергіі сябе, так яшчэ і скароцім выдаткі на куплі іншых энерганосьбітаў. Спецыялісты не раз адзначалі, што з пачаткам працы станцыі спажыванне прыроднага газу павінна знізіцца прыкладна на 5 мільярдаў кубаметраў у год. Гэта пры тым, што наша краіна спажывае каля 11 мільярдаў кубаметраў газу за такі перыяд часу. Энергетычны комплекс практычна поўнасцю забяспечваецца за кошт спальвання прыроднага газу. Безумоўна, скарачэнне выдаткаў на паліва, якое мы вымушаныя купляць у суседзяў, адаб'ецца на дабрабыце краіны і грамадзян. БелАЭС дазволіць павысіць эканамічную і энергетычную бяспеку краіны. Паводле разлікаў спецыялістаў, тэрмін акупнасці праекта-прыкладна 19 гадоў. На думку многіх навукоўцаў, будучыня менавіта за атамнай энергетыкай. Гэта найбольш перспектыўны, экалагічны і танны від генерацыі.

Да бонусам можна аднесці і развіццё рэгіёну, дзе будзе працаваць СТАНЦЫЯ. Груба кажучы, туды прыедуць высокакваліфікаваныя спецыялісты і для іх будзе створаны неабходныя сучасныя ўмовы, што прывядзе да павышэння ўзроўню жыцця насельніцтва ва ўсіх сферах.

А вось прыклад больш глабальнай карысці ад АЭС. Калі яе не будзе, то прыйдзецца спадзявацца на цеплавыя станцыі. З-за гэтага працягнецца небяспечная тэндэнцыя-павышэння сярэдняй тэмпературы на планеце. Атамная станцыя будзе выкідваць у атмасферу толькі вадзяныя пары. Толькі такім спосабам, пакуль з вядомых, мы можам захаваць жыццё на нашай планеце. Да 2030 года Беларусь паабяцала знізіць выкіды парніковых газаў на 28%. Стрымаць слова дапаможа ўвядзенне ў працу Астравецкай АЭС. У дадатак пры адмове ад развіцця ядзернай энергетыкі прыйдзецца ўзводзіць вугальныя станцыі, што прывядзе да залежнасці ад паставак больш дарагога энерганосьбіта.

Ёсць мноства і іншых, другарадных, але не менш карысных і важных пераваг. Напрыклад, ядзерныя тэхналогіі вельмі важныя для медыцынскай галіны. Бо лячэнне, дапусцім, анкалагічных захворванняў заснавана на выкарыстанні радиофармпрепаратов. Таксама да спажыўцамі згаданых тэхналогій ставіцца рэнтгеналогія і іншыя напрамкі. Карысныя яны не толькі ў медыцыне. Іх ужываюць у перапрацоўцы адходаў, у тым ліку небяспечных для прыроды - робяць бяспечнымі. Успомнім, што ядзерныя кампаненты выкарыстоўваюцца ў іншых, цалкам розных сферах - ад вытворчасці авіяцыйнай тэхнікі да сельскай гаспадаркі, калі расліны прыносяць больш пладоў і радзей хварэюць.

Як бачым, будаўніцтва БелАЭС і развіццё ядзерных тэхналогій не толькі экалагічна бяспечна і эканамічна выгадна. Яно дасць магчымасць рушыць наперад у развіцці іншых сфер, а значыць, зрабіць краіну больш прывабнай і камфортнай для нашай жыцця.

Бяспека — гэта першае, аб чым мы думаем, калі размова заходзіць пра атамных станцыях. Не толькі мы, але і людзі па ўсім свеце, якія таксама памятаюць пра Чарнобыль і Фукусіму. Памятаюць і... працягваюць будаваць атамныя станцыі. Дакладней, гэта могуць дазволіць сабе толькі найбольш развітыя краіны, патэнцыял якіх дазваляе альбо пабудаваць станцыі сваімі сіламі, альбо прыцягнуць самых кампетэнтных замежных падрадчыкаў.

У любым выпадку грамадзяне краіны павінны быць упэўнены, што сумны вопыт мінулага улічаны, высновы зробленыя, паўтарэнне выключана. Серыю публікацый сумеснага праекта "СБ «і МНС» Астравецкі час" працягваюць прафесіяналы, якія адказваюць за нашу бяспеку ў цэлым і атамнай станцыі ў прыватнасці.

У свеце дзейнічаюць амаль 200 АЭС, на якіх працуюць без малога 450 рэактараў. Абсалютным рэкардсменам З'яўляецца Францыя, дзе доля атамнай энергетыкі ў вытворчасці электраэнергіі складае 76%. У ЗША дзейнічаюць 99 энергаблокаў, у Японіі — 43, у невялікай па памерах Паўднёвай Карэі-25. Індыя і Кітай напрамую звязваюць свой далейшы эканамічны рост з развіццём атамнай энергетыкі.

Інакш кажучы, Беларусь рухаецца ў гэтым кірунку далёка не ў адзіночку. У нашай краіне будаўніцтвам АЭС займаецца расейская дзяржаўная карпарацыя па атамнай энергіі "Расатам" - абсалютны сусветны лідар па велічыні партфеля замежных праектаў: 33 энергаблокі ў 12 краінах, 36% сусветнага рынку паслуг па ўзбагачэнні ўрану і 17% рынку ядзернага паліва.

Працэс тэхнічнага ўдасканалення атамных станцый ніколі не спыняўся. Сучасныя АЭС забяспечваюць якасна іншы ўзровень бяспекі, чым нават дзесяцігоддзе таму. Усе інцыдэнты, якія калі-небудзь мелі месца на падобных аб'ектах, старанна аналізуюцца, затым прымаюцца неабходныя для іх прадухілення меры. Гэта датычыцца і аварыі на "Фукусіме" , пасля якой яны былі пераасэнсаваныя ва ўсіх краінах.

Беларуская АЭС-вынік эвалюцыйнага развіцця найбольш распаўсюджанага, тэхнічна здзейсненага і, як следства, самага бяспечнага на дадзены момант тыпу станцый. Аб'ект выкананы такім чынам, што нават пры аварыі (і тым больш у нармальных умовах эксплуатацыі) радыяцыйнае ўздзеянне на персанал, насельніцтва і навакольнае асяроддзе застанецца ў устаноўленых межах. У сусветнай практыцы гэта забяспечваецца канструкцыяй станцыі, пісьменным яе размяшчэннем і УЛІКАМ праславутага чалавечага фактару.

Спачатку аб канструкцыі. Будуецца станцыя адносіцца да сучаснага пакалення 3+. Яе бяспека дасягаецца глыбокаэшаланаванай абаронай, заснаванай на сістэме фізічных бар'ераў і арганізацыйных мерапрыемстваў. Абраныя самыя надзейныя схемы, якія прадугледжваюць шматразовае рэзерваванне і дубляванне.

Будаўніцтва БелАЭС абмеркавалі ў МЗС Літвы дыпламаты дзвюх краін

Ланцуговая рэакцыя ў рэактары рэалізуецца на уране-235, які знаходзіцца ў паліўных матрыцах, якія нагадваюць таблетку актываванага вугалю. Такая форма і памер робяць адбываюцца працэсы максімальна кіраванымі. Матрыцы загружаюцца ў цырконіевых цеплавыдзяляльныя элементы ў выглядзе трубак. Яны, у сваю чаргу, змяшчаюцца ў рэактар, які ўяўляе сабой вертыкальную цыліндрычную ёмістасць вышынёй каля 12 і дыяметрам 4,5 метра.

Рэактар, па сутнасці, уяўляе сабой цеплаабменнік, праз які пад ціскам вада прапампоўваецца, яна забірае вылучаюцца цяпло і перадае яго на турбіны. Корпус рэактара выкананы са спецыяльнай высакаякаснай сталі таўшчынёй ад 22 да 28 сантыметраў. Для ацэнкі яго стойкасці да механічных уздзеянняў ўспомнім, што лабавая браня Т–34, самага эфектыўнага танка Другой сусветнай вайны, складала 4,5 сантыметра. Рэактар змешчаны ў спецыяльна спраектаваны будынак, званае кантайнментам. Гэта асаблівы бар'ер, які перашкаджае выхаду выпраменьвання і радыяцыйнага забруджвання вонкі.

Важнай асаблівасцю прымененай сістэмы з'яўляецца прынцып самаабароненасці рэактара: пры аварыйнай сітуацыі ён пяройдзе ў бяспечны стан без удзелу чалавека. Сістэму можна параўнаць з аўтапілотам самалёта. У рэактар паміж цеплавыдзяляльнымі элементамі ўводзяцца рэгулююць стрыжні з запавольнікам, карбідам бору. Запавольнік інтэнсіўна паглынае нейтроны, якія выклікаюць ланцуговую рэакцыю дзялення ядраў ўрану — пры якой, уласна кажучы, энергія і выпрацоўваецца. У любой няштатнай сітуацыі адбываецца "скід" якія рэгулююць стрыжняў у рэактар, што прыводзіць да гарантаванай яго прыпынку.

На нашай станцыі ўжываецца двухконтурная сістэма перадачы цяпла, якая дазваляе прадухіліць нават ускосны перанос радыяцыі за межы контайнмента. У такой сістэме цепланосбіт, які праходзіць праз рэактар, не выходзіць за межы кантайнменту, а праз цеплаабменнікі перадае цяпло вадзе ў другім контуры. Машынная зала АЭС, дзе размешчаны турбіны і генератары, прынцыпова нічым не адрозніваецца ад залы цеплавой станцыі, якая працуе на прыродным газе.

Контайнмент складаецца з двух абалонак. Першая дазваляе ўтрымліваць небяспекі ўнутры. У прыватнасці, вытрымліваць залішні ціск да 5 атмасфер, хоць нават адна атмасфера ператварае звычайны будынак у руіны. Знешняя абалонка дазваляе-акрамя сейсмічных, гідралагічных і метэаралагічных небяспек-вытрымаць ударную хвалю наземнага выбуху 5 тысяч тон трынітраталуолу на адлегласці кіламетра ад рэактара. Гэта параўнальна з уздзеяннем бомбы, скінутай у 1945 годзе на Хірасіму. Для выключэння магчымасці падзення паветраных судоў на пляцоўку АЭС былі выкананыя неабходныя разлікі для вызначэння параметраў забароненай для палётаў зоны...

Выбару найбольш бяспечнай-Астравецкай-пляцоўкі папярэднічала карпатлівая аналітычная праца кампетэнтных ведамстваў і спецыялістаў. У 2017 годзе місія SEED паказала на яе адпаведнасць існуючым сёння ў свеце падыходам. Заўважым, што місія дае комплекснае садзейнічанне дзяржавам — членам МАГАТЭ на розных стадыях рэалізацыі праектаў па ядзернай энергетыцы. У прыватнасці, праводзіць незалежную ацэнку пляцоўкі і бяспекі ядзернай ўстаноўкі па адносінах да унутраным і знешніх фактараў.

Пры гэтым міжнародныя дакументы не рэгламентуюць адлегласць ад атамных станцый да буйных населеных пунктаў. Да прыкладу, Славенская АЭС размешчана на адлегласці 39 кіламетраў ад сталіцы Харватыі — Заграба. Бельгійская АЭС "Дуль" працуе за 15 кіламетраў ад Антвэрпэна з насельніцтвам больш за паўмільёна чалавек, а станцыя "Тыянж" - за 25 км ад Льежа.

З улікам асаблівай, павышанай грамадскай увагі да гэтай праблематыкі ў Беларусі створана Нацыянальная сістэма нарматыўнага прававога рэгулявання ў сферы выкарыстання атамнай энергіі. Выбудаваныя сістэмы ўзаемадзеяння, якія дазваляюць пытанні бяспекі заўсёды трымаць пад кантролем. Асаблівая ўвага надаецца забеспячэнню культуры будаўніцтва і эксплуатацыі на ўсіх этапах жыццёвага цыкла станцыі.

У студзені 2016 года пачаў працу навучальны цэнтр БелАЭС, у якім персанал навучаецца, адпрацоўваючы ўсе магчымыя дзеянні, у тым ліку і ў няштатных сітуацыях: Трэнажор цалкам паўтарае пульт кіравання АЭС. Прадугледжана дзяржаўная атэстацыя ўсяго персаналу, дзейнасць якога нават ускосна тычыцца бяспекі. Ужо сёння робіцца ўсё, каб чалавечы фактар не быў слабым звяном станцыі.

КАТЭГАРЫЧНА ЗАБАРАНЯЕЦЦА:

• залазіць на апоры паветраных ліній электраперадач,
• на даху вагонаў, дамоў і будынкаў, дзе блізка праходзяць электрычныя правады,
• разбіваць лямпы, ізалятары,
• запускаць папяровага змея паблізу драты,
• гуляць пад паветранымі лініямі,
• а таксама пранікаць у трансфарматарныя падстанцыі ці за агароджу электрычных падстанцый і трансфарматараў,
• адкрываць дзверцы размеркавальных шчытоў і іншых электрычных устройстваў у пад'ездах, падвалах, на гарышчах.

ЗАПОМНІЦЕ,

што не на ўсіх апорах і электраўстаноўках маюцца плакаты, аднак іх адсутнасць не азначае, што электраўстаноўкі, якія знаходзяцца без напружання.

Неабходна ведаць, што смяротна небяспечна не толькі дакранацца, але і падыходзіць бліжэй, чым на 8 м да ляжачага на зямлі оборванному провада лініі электраперадачы.

Выявіўшы адкрытыя дзверы на энергообъекты, абарваныя або провисшие правады паветранай лініі, варта арганізаваць ахову месца пашкоджання, папярэдзіць усіх аб небяспецы набліжэння і неадкладна паведаміць аб заўважаным пашкоджанні дарослым або ў электрасеткі.

Варта запомніць:

• нельга ўключаць у сетку і карыстацца на адкрытым паветры пральнымі машынамі, радиоприемниками, магнітафонамі і іншымі электрапрыборамі, т. к. зямля - добры правадыр электрычнасці і пры якіх-небудзь няспраўнасці прыбора чалавек можа апынуцца пад дзеяннем электрычнага току;
• не дазваляецца ўжываць электрычныя правады ўсіх відаў, а таксама дрот замест вяроўкі для сушкі бялізны, т. к. на провад або дрот можа выпадкова трапіць напружанне (напрыклад, ад няспраўнасцяў паветранай лініі);
• нельга што-небудзь вешаць на электраправодку, зафарбоўваць і забеливать шнуры і правады, заклейваць праводку паперай, шпалерамі, замацоўваць драты цвікамі - гэта можа прывесці да парушэння ізаляцыі правадоў і паразы электрычным токам;
• нельга карыстацца электрычным прыборам, калі пашкоджана, аголеныя ізаляцыя электрычнага шнура або электраправодкі;
• не дапускаецца дотык або перехлестывание электрычных правадоў з тэлефоннымі і радиотрансляционными правадамі, радыё - і тэле антэнамі, галінкамі дрэў і стрэхамі будынкаў;
• нельга карыстацца выключальнікамі, штепсельными разеткамі, відэльцамі, кнопкамі званкоў з разбітымі карпусамі і вечкамі;
• ва ўсіх выпадках катэгарычна забараняецца вырабляць пад напругай якія-небудзь працы: замену электралямпаў, рамонт выключальнікаў, разетак, званкоў, электроплиток, электраправодкі і электрапрыбораў;
• не пакідайце без нагляду ўключаныя электранагравальныя прыборы, не ўстанаўлівайце іх паблізу лёгкаўзгаральных прадметаў - сталоў, абрусаў, штор, фіранак;
• небяспечна для жыцця чалавека перастаўляць халадзільнікі, пральныя машыны, таршэры, тэлевізары без адключэння іх ад сеткі;
• забараняецца выкарыстоўваць металічныя дэталі ацяпляльных сістэм для зазямлення металічных карпусоў электраабсталявання, т. к. у выпадку рамонту сістэмы (або па іншых прычынах) частка батарэй ацяплення можа апынуцца пад напругай.

Ніколі не забывайце аб асаблівай небяспекі пры дакрананні да асвятляльнай арматуры мокрымі рукамі.

Будзьце ўважлівыя пры карыстанні электрычнай энергіяй і строга выконвайце правілы электрабяспекі, дзе б вы не знаходзіліся.

Не падвяргайце небяспецы сваё жыццё і патрабуйце захавання мер засцярогі ад усіх навакольных, а таксама вывучайце правілы аказання першай дапамогі пацярпеламу ад электратоку.

Ва ўсіх выпадках паражэння чалавека электрычным токам неабходна тэрмінова выклікаць лекара. Трэба правільна дзейнічаць пры вызваленні чалавека ад дзеяння электрычнага току.

Электрычны ток і якая ўзнікае электрычная дуга выклікаюць пашкоджанне арганізма чалавека. Праходзячы праз цела чалавека, электрычны ток аказвае на яго складанае ўздзеянне, якое з'яўляецца сукупнасцю тэрмічнага (нагрэў тканін і біялагічных асяроддзяў), электралітычнай (раскладання крыві і плазмы) і біялагічнай (раздражненне і ўзбуджэнне нервовых валокнаў і іншых органаў тканін арганізма) уздзеянняў.

Які трапіў пад напружанне чалавек, якія наступілі з прычыны курчаў канечнасцяў, не можа самастойна вызваліцца ад токаводных частак, якія знаходзяцца пад напругай.

Неабходна прымяняць самыя тэрміновыя меры для хутчэйшага вызвалення чалавека ад дзеяння электрычнага току.

Перш за ўсё, трэба адключыць выключальнік, выняць вілку з разеткі, вывярнуць засцерагальнікі, перасекчы провад, востра рэжучым прадметам з сухой драўлянай ручкай.

Калі ўмовы не дазваляюць, пацярпелага неабходна хутка адлучыць (адарваць) ад токаводных частак, узяўшы яго за край адзення, калі яна сухая, не датыкаючыся да цела пацярпелага. Пры гэтым руку варта абматаць сухі матэрыяй, выкарыстоўваючы шапку, шалік, пінжак.

Вызваляць пацярпелага ад дзеяння электрычнага току трэба абачліва, так як аказвае дапамогу сам можа трапіць пад напружанне.

Пасля вызвалення пацярпелага яму трэба неадкладна аказаць першую даўрачэбную дапамогу і выклікаць хуткую дапамогу.

ВЫКОНВАЙЦЕ ПРАВІЛЫ ЭЛЕКТРАБЯСПЕКІ!больш падрабязна... / згарнуць

У апошнія гады пачасціліся выпадкі траплення пад напружанне, пры ажыццяўленні рыбнай лоўлі з прымяненнем тэлескапічных вудачак, у месцах праходжання паветраных ліній электраперадач. З з'яўленнем вялікай колькасці рыбалоўных вудзільнаў доўгай больш за 6 метраў адбыўся рост няшчасных выпадкаў з рыбакамі, якія трапілі пад дзеянне электрычнага току пад лініямі электраперадач 10-110 кВ. У пагоні за уловам людзі не заўважаюць небяспекі, якая «навісла» над імі.

Пры ажыццяўленні рыбнай лоўлі варта захоўваць не толькі Правілы вядзення рыбалоўнай гаспадаркі і рыбалоўства, але і прадпрымаць неабходныя меры перасцярогі для забеспячэння захаванасці жыцця і здароўя. З пачатку 2018 года ў рэспубліцы адбылося 5 няшчасных выпадкаў з рыбакамі, 4 з якіх са смяротным зыходам, звязаных з паражэннем электрычным токам з-за набліжэння вудзільнаў на недапушчальную адлегласць да правадоў ліній электраперадачы.

Пры правядзенні растлумачальнай працы сярод насельніцтва неабходна тлумачыць, што пры ўсіх іншых абставінах, веданне небяспецы электрычнага току магло б не прывесці да гэтых трагічных выпадкаў і што галоўныя прычыны гэтых і іншых няшчасных выпадкаў з насельніцтвам гэта:

• свавольства, гарэзлівасць паблізу ліній электраперадач і падстанцый;
• набліжэнне і дотык да абарваных ці абвіслы правадах;
• пранікненне ўнутр энергетычных аб'ектаў (трансфарматарных і размеркавальных пунктаў);
• спробы крадзяжу каляровых металаў з аб'ектаў энергетыкі;
• дотык правадоў вудамі або выпадковыя закіды на правады снастей з мокрымі токаправодныя лёскі і шнурамі;
• набросы на правады з мэтай лоўлі рыбы з прымяненне электрычнага току або арганізацыі асвятлення;
• набліжэнне на недапушчальную адлегласць да правадоў ліній электраперадачы і токаводных частках электраўстановак, якія знаходзяцца пад напругай пры спробах зрабіць сэлфі.
• дакрананне да аголеным токаводных частак штэпсельных разетак, патронаў, выключальнікаў і электрапрыбораў, уключаных у сетку ў побыце.

У месцах перасячэння паветраных ліній электраперадачы 0,4 – 750 кВ з азёрамі і рэкамі, а таксама размяшчэння паветраных ліній электраперадачы ўздоўж берагавых ліній азёр і рэк (пры наяўнасці магчымасці дотыку вудзільнам правадоў паветраных ліній электраперадач) павінны быць вывешаны плакаты «Ахоўная зона лініі электраперадачы. Небяспечна для жыцця. Рыбная лоўля забароненая».

Для папярэджання аб небяспецы электрычнага току і набліжэння да токаводных частках, якія знаходзяцца пад напружаннем, на аб'ектах энергетыкі ўжываецца знак бяспекі «асцярожна электрычнае напружанне». Гэта роўнабаковага трыкутніка жоўтага колеру з чорнай стралой у выглядзе маланкі ў цэнтры і чорнай аблямоўкай па краях. Такі знак ужываецца ў электраўстаноўках да і вышэй 1000 Ст. Ўмацоўваецца на вонкавым боку ўваходных дзвярэй у электраўстаноўкі, шчыткі і зборкі напругай да 1000В. У населенай мясцовасці ўмацоўваецца на апорах паветраных ліній электраперадачы вышэй за 10 кВ на вышыні 2,5-3 м., на апорах 0,4-10кВ на вышыні 2,0-2,5 м ад зямлі.

На жалезабетонныя апоры знак наносіцца з дапамогай трафарэта нязмыўнай фарбай на раней падрыхтаваным фоне жоўтага колеру, лінія чорнага колеру, якая абмяжоўвае, фон не наносіцца.

Для агароджы небяспечных зон пры часовых рамонтных працах і аварыйных сітуацыях прымяняюцца пераносныя папераджальныя плакаты, якія вывешваюцца на ограждаемые ўчасткі. Гэта белыя прастакутнікі памерам 280 х 210 мм з надпісамі чорнымі літарамі «стой напружанне», «выпрабаванне небяспечна для жыцця», «не влезай заб'е». Надпіс на знаку суправаджаецца чырвонай стралой-маланкай і мае чырвоную аблямоўку.

КАТЭГАРЫЧНА ЗАБАРАНЯЕЦЦА залазіць на апоры паветраных ліній электраперадач рабіць сэлфі, на даху вагонаў, дамоў і будынкаў, дзе блізка праходзяць электрычныя правады, разбіваць лямпы, ізалятары, запускаць папяровага змея паблізу драты, гуляць пад паветранымі лініямі, а таксама пранікаць у трансфарматарныя падстанцыі ці за агароджу электрычных падстанцый і трансфарматараў, адкрываць дзверцы размеркавальных шчытоў і іншых электрычных устройстваў у пад'ездах, падвалах, на гарышчах, лавіць рыбу ў ахоўнай зоне ВЛ і паблізу ЛЭП.

3АПОМНИТЕ, што не на ўсіх апорах і электраўстаноўках маюцца плакаты, аднак іх адсутнасць не азначае, што электраўстаноўкі, якія знаходзяцца без напружання. Неабходна ведаць, што смяротна небяспечна не толькі дакранацца, але і падыходзіць бліжэй, чым на 8 м да ляжачага на зямлі оборванному провада лініі электраперадачы.

Выявіўшы адкрытыя дзверы на энергообъекты, абарваныя або провисшие правады паветранай лініі, варта арганізаваць ахову месца пашкоджання, папярэдзіць усіх аб небяспецы набліжэння і неадкладна паведаміць аб заўважаным пашкоджанні дарослым або ў электрасеткі.

Пры выкананні работ у лабараторыях, фізічных кабінетах і майстэрнях неабходна строга выконваць інструкцыі па тэхніцы бяспекі і ўказанні выкладчыка.

Варта ўлічыць, што інфармацыя, якая з'явілася ў апошні час бытавая апаратура, якая мае на сеткавым шнуры «евровилку» з зазямляльным кантактам, распрацаваныя для прымянення ў сеткі, якая мае трэці дадатковы ахоўны правадыр. Прымяненне такой апаратуры ў двухпроводной сеткі недапушчальна і небяспечна. Акрамя таго, у продажы маецца вялікая колькасць бытавой не сертыфікаванай для працы ў нашых сетках апаратуры, якая таксама з'яўляецца крыніцай падвышанай электрычнай і пажарнай небяспекі.

У праграмы навучання школьнікаў па электрабяспецы варта ўключыць наступныя правілы:

• нельга ўключаць у сетку і карыстацца на адкрытым паветры пральнымі машынамі, радиоприемниками, магнітафонамі і іншымі электрапрыборамі, т. к. зямля - добры правадыр электрычнасці і пры якіх-небудзь няспраўнасці;
• прыбора чалавек можа апынуцца пад дзеяннем электрычнага току;
• не дазваляецца ўжываць электрычныя правады ўсіх відаў, а таксама дрот замест вяроўкі для сушкі бялізны, т. к. на провад або дрот можа выпадкова трапіць напружанне (напрыклад, ад няспраўнасцяў паветранай лініі);
• нельга што-небудзь вешаць на электраправодку, зафарбоўваць і забеливать шнуры і правады, заклейваць праводку паперай, шпалерамі, замацоўваць драты цвікамі - гэта можа прывесці да парушэння ізаляцыі правадоў і паразы электрычным токам;
• нельга карыстацца электрычным прыборам, калі пашкоджана, аголеныя ізаляцыя электрычнага шнура або электраправодкі;
• не дапускаецца дотык або перехлестывание электрычных правадоў з тэлефоннымі і радиотрансляционными правадамі, радыё - і тэле антэнамі, галінкамі дрэў і стрэхамі будынкаў;
• нельга карыстацца выключальнікамі, штепсельными разеткамі, відэльцамі, кнопкамі званкоў з разбітымі карпусамі і вечкамі;
• ва ўсіх выпадках катэгарычна забараняецца вырабляць пад напругай якія-небудзь працы: замену электралямпаў, рамонт выключальнікаў, разетак, званкоў, электроплиток, электраправодкі і электрапрыбораў;
• не пакідайце без нагляду ўключаныя электранагравальныя прыборы, не ўстанаўлівайце іх паблізу лёгкаўзгаральных прадметаў - сталоў, абрусаў, штор, фіранак;
• небяспечна для жыцця чалавека перастаўляць халадзільнікі, пральныя машыны, таршэры, тэлевізары без адключэння іх ад сеткі;
• забараняецца выкарыстоўваць металічныя дэталі ацяпляльных сістэм для зазямлення металічных карпусоў электраабсталявання, т. к. у выпадку рамонту сістэмы (або па іншых прычынах) частка батарэй ацяплення можа апынуцца пад напругай;
• рыбная лоўля паблізу ЛЭП і ахоўнай зоне ВЛ небяспечная для жыцця і забароненая.

Ніколі не забывайце аб асаблівай небяспекі пры дакрананні да асвятляльнай арматуры мокрымі рукамі.

Будзьце ўважлівыя пры карыстанні электрычнай энергіяй і строга выконвайце правілы электрабяспекі, дзе б вы не знаходзіліся.

Не падвяргайце небяспецы сваё жыццё і патрабуйце захавання мер засцярогі ад усіх навакольных, а таксама вывучайце правілы аказання першай дапамогі пацярпеламу ад электрычнага току.

Ва ўсіх выпадках паражэння чалавека электрычным токам неабходна тэрмінова выклікаць лекара. Растлумачце старэйшым школьнікам, як трэба правільна дзейнічаць пры вызваленні чалавека ад дзеяння электрычнага току.

Электрычны ток і якая ўзнікае электрычная дуга выклікаюць пашкоджанне арганізма чалавека.

Праходзячы праз цела чалавека, электрычны ток аказвае на яго складанае ўздзеянне, якое з'яўляецца сукупнасцю тэрмічнага (нагрэў тканін і біялагічных асяроддзяў), электралітычнай (раскладання крыві і плазмы) і біялагічнай (раздражненне і ўзбуджэнне нервовых валокнаў і іншых органаў тканін арганізма) уздзеянняў.

Які трапіў пад напружанне чалавек, якія наступілі з прычыны курчаў канечнасцяў, не можа самастойна вызваліцца ад токаводных частак, якія знаходзяцца пад напругай.

Неабходна прымяняць самыя тэрміновыя меры для хутчэйшага вызвалення чалавека ад дзеяння электрычнага току.

Перш за ўсё, трэба адключыць выключальнік, выняць вілку з разеткі, вывярнуць засцерагальнікі, перасекчы провад, востра рэжучым прадметам з сухой драўлянай ручкай. Калі ўмовы не дазваляюць, пацярпелага неабходна хутка адлучыць (адарваць) ад токаводных частак, взявего за краю адзення, калі яна сухая, не датыкаючыся да цела пацярпелага. Пры гэтым руку варта абматаць сухі матэрыяй, выкарыстоўваючы шапку, шалік, пінжак.

Вызваляць пацярпелага ад дзеяння электрычнага току трэба абачліва, так як аказвае дапамогу можа сам трапіць пад напружанне.

Пасля вызвалення пацярпелага яму трэба неадкладна аказаць першую даўрачэбную дапамогу і выклікаць хуткую медыцынскую дапамогу.

Відэаролікі СНіАП